‘Op zijn Temsts’, boek van Simonne Buytaert
over het dialect van Temse
Geen idee wat ‘Het schaap is de preut af’ wil zeggen? Dan moet u maar het gloednieuwe boek ‘Op z’n Temsts’ er even op nalezen. Het is immers een van de plaatselijke woorden en zegswijzen die een plaats kregen in het werk van Simonne Buytaert over het Temsese dialect.
Simonne Buytaert (foto) groeide uit tot specialiste in het Temsese dialect, maar ze werd wel geboren in Bazel. Als dochter van schepen Felix Buytaert, naar wie in zijn gemeente een straat werd vernoemd. De band met Bazel is ze nooit kwijtgeraakt.
“Bazel is dan ook een mooie gemeente. Samen met mijn intussen overleden man bracht ik enkele jaren geleden nog fotoboeken uit, zowel over Bazel als over Temse. Het dialect van beide gemeenten verschilt ook niet zo heel erg”, vertelt Simonne, die al sinds haar huwelijk in 1965 in Temse woont. Daar was ze jarenlang zaakvoerster van kledingwinkel New Look.
“De band met Bazel blijft, maar ik voel me in de eerste plaats een echte ‘Temstenas’. Met vrienden, buren of in de winkel praat ik altijd dialect.”
Zo rijpte het idee om een werk te publiceren rond het Temsese dialect. “Ik vind dialecten heel mooi, en dan zeker het Brusselse en het Gentse. Maar ook dat van Temse mag er best zijn.”
70 boeken in 1 dag
Twee jaar was Simonne druk in de weer met het verzamelen van dialectwoorden. “Waar ik ook naartoe ging, ik had altijd papier of een boekje bij de hand om woorden of uitdrukkingen te noteren. Zodra vrienden dat wisten, begonnen ze ook woorden door te bellen of te mailen.”
Het resultaat was een stapel aantekeningen. En die zijn nu verwerkt in een 136 pagina’s tellend boek. Dat bevat Temsese woorden en hun betekenis. “Een ‘petet’ is bijvoorbeeld een aardappel, ‘zendels’ staat voor as, ‘klodden’ zijn aftandse kleren. Daarnaast zijn er ook tal van typische uitdrukkingen. Als een Temsenaar zegt ”t schaap is de preut af’, dan wil dat zeggen dat iemand heel moe is.”
Niet alleen zorgt Simonne Buytaert er met haar boek voor dat de dialectwoorden bewaard blijven, bovendien is het ook amusante lectuur. “Daarom wou ik mijn boek voor Kerstmis klaar hebben. Het is perfect voor onder de kerstboom of als nieuwjaarsgeschenk.”
‘Op z’n Temsts’ is verkrijgbaar bij de dienst Toerisme op de Markt.
in het gemeentehuis op de Markt en bij Simonne zelf. “Op de eerste dag kwamen er al ruim zeventig mensen aan de deur voor een boek”, glundert de auteur. Prijs: 18 euro.
Bron: HNB/GVA, Guy Van Hoeylandt