Opvang van twee Joodse meisjes bij gezin van Marie Van Brussel op Cauwerburg blikvanger in het boek
TEMSE – In de feestzaal van het gemeentehuis werd het jaarboek van het Gemeentemuseum voorgesteld. Het bevat een overzicht van de voornaamste gebeurtenissen in Temse van het voorbije jaar. Naar aanleiding van het einde van de tweede wereldoorlog, vorig jaar 75 jaar geleden, hebben alle andere onderwerpen in het boek bijna allemaal betrekking op Temse in WO II.
Het Jaarboek van het Gemeentemuseum is een vaste waarde inzake de geschiedschrijving van Temse. Enerzijds worden er historische studies over Temse(naars) in opgenomen, anderzijds een overzicht van de voornaamste gebeurtenissen van het voorbije jaar.
In 2020 was het 75 jaar geleden dat WO II ten einde kwam. Door COVID werden tal van activiteiten uitgesteld of afgelast. Maar uitstel was voor de beheerraad van het Gemeentemuseum geen afstel. Het Jaarboek 2020 kan als een themanummer aanzien worden: alle onderwerpen hebben betrekking op WO II.
De officiële voorstelling van het boek, die volledig coronaproof verliep werd bijgewoond door een kleine 100 aanwezigen.
Straatnaam
Eén van de blikvangers in het boek is het verhaal van twee Joodse meisjes, Hêléne en Marguerite die tijdens WO II konden onderduiken bij het gezin van Leonard Duerinck en Marie Van Brussel op Cauwerburg, ondanks dat ze zelf ook drie kinderen hadden.
“Met gevaar voor eigen leven gaf het gezin de kinderen, toen 3 en 4 jaar oud, onderdak”, vertelt burgemeester Luc De Ryck. “De eerste maanden na aankomst in mei 1943 werden de kinderen verplicht binnen te blijven en moesten ze Nederlands leren. Ze kregen de zogenaamde achternaam ‘Petit’ en werd er een verhaaltje verzonnen dat ze uit Wallonië kwamen en daardoor minder goed Nederlands spraken.”
Videoverbinding Temse-Jeruzalem
Marie Van Brussel kreeg in 2019 een straatnaam in Temse, vlakbij Cauwerburg. Door de coronapandemie werd de officiele inhuldiging van de straat vorig jaar uitgesteld. Hêléne zou daarbij aanwezig geweest zijn.
“Marie Van Brussel kreeg een straatnaam toebedeelt omdat ze tijdens WO II de moed had om die twee joodse meisjes bij haar te laten onderduiken”, schets Romain Van Hautekerke, voorzitter van de beheerraad van het Gemeentemuseum. “Hêléne de oudste van de twee schreef in 2006 haar memoires. Digna Coppieters vatte het boek samen met bijzondere aandacht voor de periode in Temse. Daarbij was er regelmatig contact met Hêléne die sinds 1949 opnieuw in Jeruzalem woont.”
Tijdens de voorstelling van het Jaarboek zorgden technici Ronny Van Royen en Rudy Bredael nog voor een huzarenstukje. Dit door een verbinding tot stand te brengen tussen Temse en Jeruzalem, met beeld en geluid, met Hêléne en haar echtgenoot Moshé, een Nederlandse jood die de concentratiekampen overleefde.
Inhoud Jaarboek Gemeentemuseum: klik hieronder door
Het Jaarboek 2020 heeft de volgende inhoud:
- Voorwoord – Romain Van Hautekerke, voorzitter beheerraad Gemeentemuseum
- Het leven van verzetsleider Philemon Hauman (1917-1945) – Remi Hauman
- De Jodenvervolging in België: deportatie en onderduik – Dorien Styven, archivaris Kazerne Dossin
- Het verhaal van een Joodse familie in Temse (kleermaker Binem Layb Josefowicz, zus Estera en haar dochtertje Sara Marmur) – Digna Coppieters
- Twee ondergedoken Joodse meisjes overleven in Temse WO II (Marie Van Brussel) – Digna Coppieters
- Mijn kinderjaren (1933-1947) (in het bijzonder de oorlogsjaren) – Hedwige Vermeulen
- In galop door 2020 – Elke Koppen, museumfunctionaris
Het Jaarboek is verkrijgbaar tegen 25 euro: op de weekdagen bij de Dienst Toerisme, gemeentehuis, Markt, 03 710 12 00, toerisme@temse.be (cash én Bancontact), tijdens het weekend in het Gemeentemuseum, Kasteelstraat 16, Temse (enkel cash).
Het is ook verkrijgbaar via overschrijving op rekeningnummer van het Gemeentemuseum: BE98 0000 4139 9293. Naderhand wordt een exemplaar opgestuurd.
Een 15-tal jaar geleden kreeg ik bezoek van de Israëlische familie die ’verscholen’ werden tijdens WO II toen ik nog aan de Cauwerburg 41 woonde. Ik heb hen toen een huis-rondleiding gegeven en werd nadien uitgenodigd voor een bezoek en verblijf in Israël. Zeer warme mensen.