Dossier van de vijf miljoen verdwenen mondmaskers
TEMSE – Mahmut Oz (37), de ondernemer uit Temse die in opdracht van de FOD Volksgezondheid vijf miljoen mondmaskers moest aanleveren, verzekert dat hij intussen bijna 3 miljoen euro heeft teruggestort.
“Ook het voorschot van 420.000 euro krijgt de overheid eerstdaags terug”, zegt hij. Afgelopen vrijdag, toen bleek dat de mondmaskers uit Turkije er niet voor deadline zouden komen, werd hij tot zijn grote verbazing een nacht in de cel gestopt.
De deal die hij sloot met de FOD Volksgezondheid: vijf miljoen mondmaskers uit Turkije aanleveren aan 0,68 euro per stuk. Totale kostprijs: 3,388 miljoen euro. Het bedrijf dat Mahmut Oz (37) uit Temse samen met zijn vrouw runt – Mahmut Oz Service Support – kwam zoals geweten niet als eerste uit de openbare aanbesteding die de FOD Volksgezondheid begin maart in allerijl uitschreef om het nijpende tekort aan chirurgische maskers én FFP2-maskers aan te vullen.
We zitten op dat ogenblik in volle ontplooiing van het coronavirus. Bij de FOD Volksgezondheid is het alle hens aan dek, er valt geen tijd te verliezen. Omdat de eerste – het Genkse LC Medical met een exportverbod uit Bulgarije kampte -, viel het oog van de FOD als gevolg van het cascadesysteem op Oz.
Onhaalbare deadlines
Mahmut Oz schetst het verhaal van een hallucinante week vol onhaalbare deadlines, een rist tussenpersonen, een onbekende producent en een achterdochtige overheid die hem finaal liet arresteren.
“We zijn pas op 11 maart in het verhaal gekomen”, vertelt de ondernemer en vrijwillig brandweerman aan de telefoon. Ik heb de betrokkenen bij de FOD Volksgezondheid duidelijk gemaakt dat de oorspronkelijk vooropgestelde deadline – zondag 15 maart – extreem moeilijk haalbaar was. Toch hebben we alles op alles gezet om te slagen in ons opzet: vijf miljoen chirurgische maskers naar ons land krijgen om te verdelen over alle ziekenhuizen met tekorten. Ik had 25 koeriers geregeld.”
Blanco cheque van 3,88 miljoen euro
Volgens Oz stortte de FOD Volksgezondheid via de FOD Financiën uitzonderlijk het hele bedrag in een keer, met name 3,388 miljoen euro. “Ondanks hun goede intenties stond het geld pas op 12 maart op onze rekening”, vertelt hij. “Reden: een overschrijving via De Post, wat maakte dat het allemaal veel te lang duurde. Met een instantoverschrijving kan het de dag voordien al. Wij hebben toen via onze leverancier, een tussenpersoon, meteen 420.000 euro voorschot doorgestort op zijn Turkse rekening. Door het getalm van de FOD is dat geld pas net na sluiting van de Turkse banken op diens rekening beland. Gevolg: weer een ochtend verloren. Toch was er vrijdagochtend nog goede hoop, werd ons vanuit Turkije verzekerd.”
Onbekende producent en argwaan
Probleem: niemand, noch het kabinet van federaal minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD), noch Oz zelf, kende de oorspronkelijke Turkse producent. Toen bleek dat de scherpe deadline moeilijk, zeg maar onmogelijk, gehaald zou worden, werd Oz richting de Brusselse burelen van de FOD Volksgezondheid gesommeerd. Daar werd de sfeer naar eigen zeggen met de minuut grimmiger.
“De betrokken personen hadden terecht een hoop vragen”, vertelt Oz. “Vragen die ik zo goed en zo kwaad heb proberen beantwoorden. Er is ook rechtstreeks contact geweest met onze Turkse leverancier, die aangaf dat het allemaal wel heel kort dag was. Hij vroeg om geduld en wat meer tijd om alles geregeld te krijgen. Toen bleek dat niemand de producent eigenlijk goed kende, steeg de ongerustheid. Ik probeerde nog uit te leggen waarom dat niet ongebruikelijk is in deze crisistijden, met name omdat het hebben van zo’n gigantische voorraad mondmaskers in deze tijden een soort grot van Ali Baba is. En dus een goedbewaard geheim. Maar het mocht niet baten.”
De Block ingelicht, niet veel later in cel
Volgens Oz besloten de ambtenaren van de FOD de minister in te lichten na vermoedens van mogelijke fraude. Niet veel later, zegt hij, stond de politie aan de burelen en werd hij meegenomen voor verhoor. Er wordt ook klacht neergelegd bij het Brusselse gerecht.
“Vrijdagavond hebben ze mij in een politiecel gestopt, waarna ik tussen 3 uur ’s nachts en halfzeven ’s ochtends ben verhoord over die zogezegde fraude. Toen ik vrijkwam en zaterdagochtend naar Temse trok, hebben we noodgedwongen de stekker uit het project getrokken. Ook al ben ik er rotsvast van overtuigd dat het met enkele dagen respijt perfect zou gelukt zijn. Meer nog: ik heb intussen garanties dat ik naast chirurgische maskers ook snel FFP2-maskers kan krijgen uit Turkije, maar bij de FOD is men alle vertrouwen in mij kwijt.”
De realiteit is dat er geen vijf miljoen chirurgische mondmaskers uit Turkije in ons land zijn intussen. Over het geld moet de overheid zich volgens Oz geen seconde zorgen maken.
“Ik heb maandag 2,966 miljoen euro teruggestort op hun rekening. Dat geld staat intussen op hun rekening. De overige 420.000 euro zal eerstdaags ook teruggestort worden”, verzekert hij. “Dat geld was intussen in schijven doorgestuurd richting producent, maar ik heb de garantie dat het eerstdaags teruggestort wordt.” (Bron:HN/ Pieter Huyberechts)
